Qazaq tіlіn meńgerý deńgeıіn
baǵalaý júıesі - QazTest

21.11.2016 QAZTEST semi'nary o'tedi

BASPASO'Z HABARLAMASY

«Qazaq tilin o'zge tildi eresek azamattarg'a oqyty'dag'y QAZTEST a'distemesinin' ereks'elikteri: damy' bag'yttary»

g'ylymi'-prakti'kalyq semi'nar

6, 7, 8 jeltoqsan 2016 jyl, Astana qalasy

QR Bilim ja'ne g'ylym mi'ni'strligi Ulttyq testiley' ortalyg'y

Nazarbaev y'ni'versi'teti,

QR Ulttyq bilim akademi'i'asy Til bilim i'nsti'ty'ty,

«Haileybury Astana» halyqaralyq mektebi

Qazaqstanda azamattardyn' qazaq tilin men'gery' den'gei'in bag'alay' ju'i'esi – QAZTEST birtindep qoldanysqa engizilip keledi. 2008 jyldan bastap halyqaralyq «Bolas'aq» bilim bag'darlamasynyn' sti'pendi'i'asyna u'mitkerlerine qazaq tilin bily' boi'yns'a QAZTEST engizilgen bolsa, 2013 jyly memlekettik qyzmettin' a'kims'ilik lay'azymdarynyn' «A» korpy'syna u'mitkerler u's'in memlekettik tildi bily' den'gei'in QAZTEST arqyly anyqtay' belgilendi. Memlekettik qyzmettin' barlyq lay'azymdarynyn' qazaq tilin men'gery' den'gei'in QAZTEST ju'i'esi arqyly bag'alay' ma'seleleri qarastyrylyp, barlyq den'gei'degi memlekettik qyzmets'iler jappai' QAZTEST di'agnosti'kalyq testiley'inen o'tip, dai'yndaly'da.

Qazaqstan Respy'bli'kasynda tilderdi damyty' men qoldany'dyn' 2011-2020 jyldarg'a arnalg'an memlekettik bag'darlamasynyn' qazaq tilin men'gergen eresek turg'yndardyn' u'lesin 2017 jylg'a qarai' 80%-g'a ja'ne 2020 jylg'a qarai' 95%-g'a arttyry' QAZTEST tapsyry'dyn' na'ti'jesi arqyly anyqtalatyny belgilendi. Qoi'ylg'an respy'bli'kalyq den'gei'degi man'yzdy mindetti iske asyry' u's'in QAZTEST ju'i'esi boi'yns'a testiley' o'tkizy', test tapsyrmalarynyn' sapasy talapqa sai' boly'y kerek.

2009 jyly qazaq tilin men'gery'din' den'gei'lik talaptaryn anyqtai'tyn memlekettik standarttar a'zirlenip, qoldanysqa engizildi. Aldyn'g'y kezekte standarttar elimizdegi o'zge tildi eresek azamattarg'a qazaq tilin oqyty' mazmunyn ju'i'eley'ge yqpal etti. A'r den'gei'ge sa'i'kes tildik materi'aldar ko'lemi, so'zdik qory, leksi'kalyq, grammati'kalyq taqyryptar men so'lei' bily' dag'dylarynyn' mazmunyn anyqtap beretin birden-bir normati'vti qujat boldy. Ekins'i kezekte standarttar QAZTEST tapsyrmalarynyn' da mazmunyn ju'i'elei' otyryp, oqyty' men bag'alay'dyn' u'ndestigin qamtamasyz etti.

2015 jyly memlekettik standarttar ulttyq standarttar staty'syn alyp, jan'a, o'zgerister men tolyqtyry'lar engizilgen redaktsi'i'asynda qai'ta qoldanysqa bekitildi. Ulttyq standarttar ereks'eligi aldyn'g'y basylym boi'yns'a 5 jyl is'indegi qoldanys prakti'kasyna sa'i'kes tolyqtyry'lar engizily'inde. En' qomaqty u'lestegi ereks'eligi, ol – memlekettik tildi qajetti ko'lemde men'gery'i abzal ka'sipterdin', lay'azymdar men mamandyqtardyn' tizbesinin' qosyly'y. Mysaly, atqaratyn jumysy basqary'g'a, memlekettik tilde qujat ai'nalymyna qatysy joq mamandardyn' qarapai'ym den'gei'de qazaq tilin men'gery' qajettigi ko'rsetilgen bolsa, al jog'ary den'gei'de – atqaratyn qyzmeti ujymdy basqary'men, s'es'im s'yg'aryp, memlekettik tilde bai'andamalar men suhbat beretin basqary's'y lay'azymdar ko'rsetilgen. Bul tizbe o'z kezeginde qazaq tilin oqyty'dy ju'i'elei'di, lay'azymyna sa'i'kes memlekettik tildi men'gery'di naqtylai'dy, qazaq tilinin' qoldanys ai'asyn ken'ei'ty'ge yqpal etedi.

Semi'nar barysynda ulttyq standarttardyn' jan'a basylymyndag'y o'zgeristerdi, jan'a mazmundy standarttardyn' avtorlyq quramynyn' bass'ysy, tildi ekins'i til retinde men'gery'di, oqyty'dyn' fy'nktsi'onaldyq aspekt turg'ysynan oqyty' a'disnamasynyn' Qazaqstandag'y negizin saly's'ysy, Nazarbaev y'ni'versi'tetinin' professory Ku'zekova Zei'nehan Sei'ithanqyzy bir ku'n boi'y g'ylymi'-prakti'kalyq qoldanys turg'ysynan qatysy's'ylarmen oi' bo'lisetin bolady.

Ulttyq standarttarg'a negizdelgen Biru'lgi (ti'ptik) bag'darlama alg'as'qy ret 2012 jyly memlekettik tapsyrys ai'asynda engizilgen edi. Biru'lgi bag'darlamanyn' qoldanysqa engizily'i de QR Prezi'dentinin' tapsyrmasymen qurylg'an qazaq tilin eresek azamattarg'a oqyty'dyn' respy'bli'kalyq ortalyqtarynyn' jumysyn ju'i'eley'ge u'lken septigin ti'gizdi. Barlyq ortalyqtar qazirgi tan'da osy biru'lgi bag'darlamamen oqyty'dy jalg'astyry'da. Biru'lgi bag'darlamag'a 2014 jyldan bastap o'zgerister men tolyqtyry'lar engizile bastady. O'n'irlik ortalyqtar men jog'ary oqy' oryndarynyn' professor-oqyty's'ylyq quramy tarapynan tu'rli usynystar men eskertpeler kelip tu'sip jatty. 2015 jyly Biru'lgi bag'darlamanyn' jan'a basylymynyn' jobasy a'zirlenip, birnes'e ret saraptama ui'ymdastyryldy, sosyn o'n'irlik ortalyqtarg'a qai'ta joldandy. Ortalyqtar tarapynan qolday' hattar ji'naqtalg'an son' g'ana ekins'i basylymg'a bel by'yldy.

Biru'lgi bag'darlamanyn' ereks'eligi, onyn' oqy' barysynda qoldany' ti'imdiligi, so'i'ley' ni'etterinin' grammati'kalyq taqyryptarmen bai'lanysy, den'gei'ler boi'yns'a ju'i'eleny'i men grammati'kalyq taqyryptardyn' tolyq qamtyly'y ty'raly osy biru'lgi bag'darlamanyn' avtory, QAZTEST ju'i'esinin' damy'y boi'yns'a jumys tobynyn' mu's'esi, QR Ulttyq g'ylym akademi'i'asy Til bilim i'nsti'ty'tynyn' professory, qazaq fi'lologi'i'asy g'alymdarynyn' bars'asyna tanymaly, ereks'e qurmetke i'e g'alym, Ai'man Myrzalyqyzy Aldas' hanym tyn'day's'ylarg'a ereks'e yqylaspen jetkizy'ge yntaly.

Ulttyq standarttar men Biru'lgi bag'darlamanyn' mazmunyna sa'i'kes qazaq tilin oqyty'g'a arnalg'an 2012 jyly memlekettik tapsyrys ai'asynda jaryq ko'rgen bes den'gei'lik «Qazaq tili» oqy'lyqtary o'z ereks'elikterimen qazaq tilin o'zge tildi ay'di'tori'i'ada oqyty' men u'i'rety' salasynda ereks'e oryn alg'an bolatyn. Oqy'lyqtar qazaq tilin u'i'reny'ge yqylasty kez kelgen til u'i'reny's'ini bay'rap alatyndai' qasi'etke i'e qyrynan tanyldy. Barlyq oqyty' ortalyqtary m

en o'z qyzmetkerleri u's'in qazaq tilin oqyty'dy qolg'a arg'an mekemeler arasynda atalg'an oqy'lyqtar o'z ornyn i'elendi. Avtorlyq quramdy tan'dap alarda, tildi s'etel tili nemese ekins'i til retinde u'i'rety' a'distemelerin s'etelderde u'i'rengen «Haileybury Astana» halyqaralyq mektebinin' ustazdar qay'ymyna ko'n'il ay'daryldy. 2012 jylg'y oqy'lyqtardyn' basylymyna qoldany's'ylar tarapynan tan'yrqarlyq ko'zqaras qaldyryldy. U'lken suranysqa i'e bolg'an oqy'lyqtar 2015 jyly 3 jylg'y qoldanystyn' 

na'ti'jesindegi eskerpeler men tolyqtyry' engizy' ty'raly usynystar negizinde ekins'i basylymy a'zirlendi. Avtorlyq quramnyn' mu's'esi Balabekov Ai'dar Qalai'berdiuly alg'as'qy eki den'gei'ge arnalg'an oqy'lyqtardy tanystyrady, tyn'day's'ylarg'a tu'sinikti tilde mazmunyn as'atyn bolady.

Qazaqstan Respy'bli'kasy Bilim ja'ne g'ylym mi'ni'strliginin' «Ulttyq testiley' ortalyg'y» 2016 jyldyn' 6, 7, 8 jeltoqsan aralyg'ynda QAZTEST tapsyrmalarynyn' a'zirlemes'ileri men saraps'ylary, Qazaqstandag'y memlekettik tildi oqyty' ortalyqtarynyn' oqyty's'ylary men a'diskerleri, oblystyq, qalalyq tilderdi damyty' basqarmalarynyn' QAZTEST testiley'lerine jay'apty mamandary, QAZTEST-tin' menedjerleri men saraps'ylary u's'in «Qazaq tilin o'zge tildi eresek azamattarg'a oqyty'dag'y QAZTEST a'distemesinin' ereks'elikteri: damy' bag'yttary» taqyrybynda semi'nar-treni'ngin ui'ymdastyrady.

G'ylymi'-prakti'kalyq semi'nar mazmuny qazaq tilin eresek turg'yndar arasynda oqyty' boi'yns'a, til oqyty' a'distemeleri, tildik bilimdi bag'alay', bag'alay' quraldarynyn' ereks'elikteri salasyndag'y til mamandaryna, oqyty's'ylarg'a, a'diskerlerge, QAZTEST tapsyrmalarynyn' a'zirlemes'ilerine, saraps'ylaryna, testiley' ui'ymdastyry's'ylarg'a ja'ne jalpy a'r qyrynan qyzyg'y's'y tyn'darmandarg'a qyzyqty bolatyny anyq.

Semi'nar na'ti'jesi boi'yns'a qatysy's'ylarg'a UTO serti'fi'katy tabystalady.

Astana qalasy

Ui'ymdastyry' boi'yns'a bai'lanys telefondary:

51-83-10, 51-83-06, 27-92-19, 27-92-18

www.kazakhtest.kz

info@kazakhtest.kz